Yaban hayatının devamlılığı için yaz

İSTANBUL (AA) – AYŞE ERKEÇ – Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ekipleri, son 10 yılda yaklaşık 38 bin 631 yaban hayvanını tedavi ve rehabilite ederek doğal yaşam ortamlarına kavuştururken, son iki yılda doğaya 2 milyon 295 bin kilogram yem bıraktı.

AA muhabirinin 4 Ekim Hayvanları Koruma Günü dolayısıyla DKMP Genel Müdürlüğünden edindiği bilgiye göre, nesli tehlike altındaki yaban hayvanı türlerinin yok olmasının önüne geçmek ve uygun yaşam alanlarına yerleştirmek için çalışmalarını sürdüren genel müdürlük, 24 istasyonda memeli, kuş ve balık türlerinin üretimini yapıyor.

Dünyada sadece Türkiye'ye has endemik bir alt tür olan Anadolu yaban koyunu, nesli tehlike altında olan alageyik, ceylan, geyik gibi yaban hayvanları, yerlerinde üretilerek eski doğal alanlarına yerleştirilirken Coğrafi Konumlandırma Sistemli (GPS) tasmalar vasıtası ile izleniyor. İzleme sürecinde bu türlerin yaşama alanları, göç yolları, üreme alanları gibi bilgiler vericiler vasıtası ile elde ediliyor.

Yine nesli tehdit altında bulunan veya risk altında olan Türkiye'ye özgü endemik bitki ve hayvan türlerinin korunmalarına yönelik olarak DKMP Genel Müdürlüğü tarafından 2019'a kadar 100 tür için eylem planı hazırlandı.

Bu türlerin izlemesine beşer yıllık sürelerle devam edilirken ülke genelinde 85 adet Yaban Hayatı Geliştirme sahasında hedef türler korunuyor ve yaralı yaban hayvanlarının yaralarını sarmak için çalışmalar özveriyle sürdürülüyor.

– 11 ilde Yaban Hayvanı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi

Tabiatta yaralı veya bakıma muhtaç ele geçirilen yaban hayvanları ile uluslararası sözleşmeler gereği el konulan yaban hayvanlarının bakım ve rehabilitasyonları maksadıyla yaban hayatı kurtarma ve rehabilitasyon merkezleri kuruluyor.

Tarım ve Orman Bakanlığınca, her bölge müdürlüğü bünyesinde bir yaban hayvanı kurtarma ve rehabilitasyon merkezinin kurulması hedefi kapsamında şimdiye kadar Afyonkarahisar, Bursa, Diyarbakır, Konya, Şanlıurfa, Mersin, Sinop, Kars, Van, Rize ve Hatay olmak üzere 11 ilde kurtarma merkezi inşa edildi.

Bu merkezlerde yapılan çalışmalar, üniversitelerin veteriner fakülteleri ile iş birliği protokolü yapılarak daha etkin sürdürülüyor. DKMP Genel Müdürlüğü bünyesinde son 10 yılda 38 bin 631 yaban hayvanı tedavi ve rehabilite edilerek doğal yaşam ortamına bırakıldı.

2022'de 12 bin 596 yaban hayvanı doğada yaralı ya da güçten düşmüş olarak bulunurken bunlardan 7 bin 784'ü yeniden doğaya kazandırıldı, doğaya dönemeyecek olan 453'ü hayvanat bahçelerine yerleştirildi. Bin 17 yaban hayvanının tedavi süreci ise devam ediyor.

– Deniz kaplumbağaları koruma altında

Deniz kaplumbağalarının korunması konusunda da 20 önemli alanda deniz kaplumbağaları yuvalama alanı belirleyen DKMP Genel Müdürlüğü, deniz kaplumbağalarının korunması yönünde çalışmalar yapıyor. Bu alanların 14'ü genel müdürlük, Özel Çevre Koruma alanları ise Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca koruma altına alındı.

Ayrıca her yıl düzenli olarak kış ortası kuş sayımı çalışmalarını sürdüren DKMP Genel Müdürlüğü, soğuk kış aylarında yaban hayvanlarına yönelik yemleme, sıcak yaz ayları için de su yalakları oluşturarak ekosistemin devamı için destek veriyor.

Genel müdürlük, son iki yıl içinde yaban hayvanları için doğaya yaklaşık 2 milyon 295 bin kilogram yem bıraktı.

– Türkiye'deki tür sayısı

Türkiye'deki av ve yaban hayvanlarının belirlenerek nesilleri tehlike altında olanların koruma altına alınmasını amaçlayan ve 11 Temmuz 2003'de yürürlüğe giren 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu (KAK) kapsamında tür sayılarının belirlenmesi için üniversitelerin konusunda uzman öğretim üyeleri ile av ve yaban hayatı konusunda çalışan DKMP Genel Müdürlüğü personelinden oluşan bir komisyon kuruldu.

Komisyonca yapılan çalışmaların sonuçlarına göre, Türkiye'deki yaban hayvanı tür sayısı 785 olarak belirlenirken bunlardan 154 türün memeli, 490 türün kuş ve 141 türün sürüngen olduğu kayıt altına alındı.

Yaban hayvanı türleri içinde memelilerden 123, kuşlardan 386 ve sürüngenlerden 141 olmak üzere toplam 650 tür koruma altına alındı.

Muhabir: Şükran Yücel