Romanya’daki ceviz zararlısı, Bartın Üniversitesinde Türk bilim insanlarınca tespit edildi

BARTIN (AA) – Romanya'da fidanlarda ve ceviz ağaçlarında görülen zararlının, Bartın Üniversitesinde yapılan çalışmayla Orta Asya kökenli Garella Musculana (Asya Ceviz Güvesi) olduğu tespit edildi.

Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, Romanya'da görülen ceviz zararlısının bir örneği, Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yafes Yıldız ve ekibine gönderildi.

Yıldız ve ekibinin yaptığı çalışmayla zararlının, Avrupa kıtasında ilk olarak 2008'de Ukrayna'da, 2015'te Türkiye'de, 2018'de de Bulgaristan'da görülen Orta Asya kökenli Asya Ceviz Güvesi olduğu belirlendi.

Zararlının tespitine yönelik hazırlanan makale, Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Örgütünün (EPPO) Ulusal Bitki Koruma kuruluşlarını ilgilendiren dergisinde yayımlandı.

– “Güvenin genleri, DNA bankasında yerini alacak”

Açıklamada görüşlerine yer verilen Doç. Dr. Yıldız, 2018-2020 yıllarında yaptıkları son çalışmalarla Asya Ceviz Güvesi'nin Romanya'da ilk kez tespit edilmiş olduğunu bildirdi.

Garella Musculana'nın, Romanya'da hem fidanlarda hem de 50 yaşındaki ceviz ağaçlarında görüldüğünü belirten Yıldız, “Asya Ceviz Güvesi'nin Romanya'da tespitini içeren makalemiz, Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Örgütünün Ulusal Bitki Koruma kuruluşlarını ilgilendiren dergisinde yayımlanmıştır. Makalenin özetleri de Rusça ve Fransızca yayımlandı.” ifadelerini kullandı.

Güveye ilişkin bilgi de veren Yıldız, şunları kaydetti:

“Ichneumonidae familyasına bağlı Anomaloninae, Cryptinae ve Pimplinae alt familyalarına ait türler, Garella Musculana'nın pupa parazitoidi olarak ilk kez tespit edilmiştir. Anomaloninae alt familyasına ait türlerin ise Garella Musculana'nın pupa parazitoidi olduğu yine ilk kez çalışmalarımızla ortaya konulmuştur. Ayrıca, Garella Musculana'nın moleküler yöntemlerle teşhisini ilk kez yapmış olup, DNA dizilimleri dünyada ilk kez tarafımızdan yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur. Dünyada bir ilk olan çalışmamızla Asya Ceviz Güvesi'nin genleri, DNA bankasında yerini alacak.”

– Yumurtaları ilk kez renkli fotoğraflandı

Yıldız, ceviz zararlısının yumurtalarının ilk kez görüntülendiğine dikkati çekerek, “Bu böceğin 1912'de yapılmış yumurtasının kara kalem dışında başka görüntüsü yoktu. Bunun yumurtasını dünyada ilk kez renkli fotoğrafladık. Bu konudaki çalışmalarımız sürdürülmekte. Üniversitemiz ile Tarım ve Orman Bakanlığının sağladığı destek ve eğitim yelpazesiyle, organizmaların tarım alanlarında yaptığı zararları, yaşam döngülerini tespit etmeye ve tüm bu zararlılarla mücadele etmeye devam ediyoruz.” bilgisini verdi.

Muhabir: Hülya Gündüzalp