Çocuklarda lenf bezesi fındıktan büyükse doktora başvurulması öneriliyor

İSTANBUL (AA) – Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji bölümünden Prof. Dr. Murat Elli, “Savunma ve bağışıklık sistemi savaşçısı lenf bezlerinin özellikle çocukluk döneminde soğuk algınlığı, grip, bademcik iltihabı gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlarla büyümesi görülebilir. Boyun, koltuk altı, kasık, göğüs ve karın bölgesindeki fasulye şeklindeki lenf bezelerinde fındıktan daha büyük ele gelen topak sertlikler varsa vakit kaybetmeden çocuk doktoruna başvurun. Bazen ilk belirtiler ağrı, hassasiyet, kızarıklık veya sıcaklık olabilir.” ifadelerini kullandı.

Elli, hastane tarafından paylaşılan yazılı açıklamasında, lenf bezlerinin çocukluk döneminde şişme ve büyüme nedenleri ve belirtileri hakkında bilgi verdi.

Lenf düğümlerin normal ölçülerden daha büyük olursa çocuklarda enfeksiyon veya başka bir sorun olabileceğini dile getiren Elli, “Normal lenf bezi düğümleri cilt altında küçük, hareketli, düzgün yüzeyli, eliptik topaklar olarak hissedilir. Çene altında, boynun yanlarında veya arkasında veya koltuk altlarında, kasıkta, göğüs boşluğunda veya karında şişlik ve yumrular görülür. Büyüyen lenf bezi bölgesinde ağrı veya hassasiyet, kızarıklık veya sıcaklık en sık görülen yakınmalardır. Lenf bezini büyüten nedene bağlı olarak ateş, boğaz ağrısı, tıkanıklık ve öksürük, nefes darlığı gibi solunum semptomları, iştahsızlık, kemik ve eklemlerde vücut ağrıları, baş ağrısı, yorgunluk, kilo kaybı ve döküntü de görülebilir.” ifadelerini kullandı.

– “Lenf bezleri mahalle karakolu gibi çalışır”

Prof. Dr. Elli, lenf düğümlerinin, diğer bir deyişle lenf bezelerinin şişmesine “Lenfadenopati” adı verildiğini belirterek, şunlar aktardı:

“Bunlar boyun, koltuk altı, kasık, göğüs ve karın bölgesindeki fasulye şeklindeki bezlerdir. Bu bezler, insandaki diğer dolaşım sistemi olan lenfatik sıvı için filtre görevi görür. Vücuda giren antijenlerin (bakteri, virüs vs) savunma hücrelerine tanıtılması ve sonrasında ortadan kaldırılmasını sağlayan lenf siteminin önemli noktalarıdır. Bir nevi mahalle karakolu gibi çalışır. Mahalle karakolları gibi çalışan lenf bezeleri vücuda giren bakteri ve virüsler ile mücadele eder. Lenf sıvısı adı verilen bu sıvı, vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olan beyaz kan hücreleri yani lenfositler içerir.”

Elli, lenf sisteminin, savunma ve bağışıklık hücrelerinin üretimi ve eğitimi, kan ve lenfi süzmek, yabancı maddeleri fagosite etmek, antikorları üretmek ve sonuçta lenf damarları ile ana dolaşıma katılmasında rol oynadığını dile getirdi.

Lenfadenopatinin lenf bezlerindeki herhangi bir nedenle meydana gelen, sayı, boyut ve şekil değişiklikleri olduğunu bildiren Elli, “Lenfadenopati, boyun gibi vücudun sadece bir bölgesindeki bezelerde ortaya çıkabileceği gibi vücuttaki lenf düğümlerini etkileyebilir. Boyunda bulunan servikal lenf düğümleri, lenfadenopatinin en yaygın bölgesidir.” bilgisini paylaştı.

– “Soğuk algınlığında lenf bezi şişer”

Bebeklerin doğduklarında lenf bezleri belirgin olmadığını ancak ilerleyen zamanda neredeyse tüm çocuklarda bir süre lenf düğümlerinde büyüme saptandığını aktaran Elli, bunun, büyümüş bezlerin genellikle soğuk algınlığı, grip, bademcik iltihabı gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlarla ortaya çıkmasından kaynaklandığını dile getirdi.

Reaktif ve lenfadenit büyümenin de diğer büyüme çeşitlerinden olduğunu ifade eden Elli, “Savunma ve bağışıklık sistemi savaşçısı lenf bezlerinin özellikle çocukluk döneminde soğuk algınlığı, grip, bademcik iltihabı gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlarla büyümesi görülebilir. Boyun, koltuk altı, kasık, göğüs ve karın bölgesindeki fasulye şeklindeki lenf bezelerinde fındıktan daha büyük ele gelen topak sertlikler varsa vakit kaybetmeden çocuk doktoruna başvurun. Bazen ilk belirtiler ağrı, hassasiyet, kızarıklık veya sıcaklık olabilir. Lenf bezelerin hiç olmaması da patolojik bir durumdur, vücut savunma kusuruna bağlı olabilir.” değerlendirmesini yaptı.

– “Bağışıklık sisteminin gücünü aldığı bölge”

Prof. Dr. Murat Elli, bağışıklık sisteminin gücünün önemli bir parçasını lenfatik sistemden aldığını belirterek, şunları kaydetti:

“Bağışıklık sistemi enfeksiyonlara ve tümör hücrelerine karşı savaşır. Enfeksiyon veya hastalıkla savaşmaya yardımcı olmak için lenf düğümlerinde hücreler ve sıvı birikir. Bu da lenf düğümlerinin büyümesine neden olur. Her vücut bölgesinin drene olduğu bir lenf bezi vardır. Büyümüş lenf düğümleri enfeksiyon bölgesinin yakınındadır, bu nedenle yerleşim yerleri nedeni saptamak için çok önemlidir. Örneğin, kafa derisi enfeksiyonu olan bir bebek, boynun arkasında genişlemiş lenf düğümlerine sahip olabilir. Çene çevresindeki şişmiş lenf düğümleri, dişlerde veya ağızda bir enfeksiyon belirtisi olabilir. Sistemik enfeksiyonlar sırasında lenfadenopati vücuttaki lenf düğümlerini daha yaygın olarak etkiler. Özelikle EBV (ebstein-barr virüs) (enfeksiyöz mononükleoz) veya su çiçeği gibi bazı viral hastalıklar en yaygın olanlardır.”

Yaygın lenfadenopati en sık nedenlerini sıralayan Elli, şunları aktardı:

“Enfeksiyöz nedenlerden viral enfeksiyonlar en sık nedendir. EBV, CMV, HİV, tüm viral döküntülü hastalıklar generalize LAP yapabilir. Sistemik bakteriyel enfeksiyonların çoğunda LAP görülür. Özellikle bakteriyel sepsis, tifo, tüberküloz, sifiliz bunlara örnektir. Fungal (histoplazmozis, kriptokok, koksidiomikozis), paraziter (toksoplazmozis, sıtma) nedenlerle de generalize LAP görülebilir. Otoimmunite veya aşırı duyarlılık reaksiyonlarından LAP nedeni olabilir. Sistemik lupus eritematosus, jüvenil idiopatik artrit, vaskülit sendromları, serum hastalığı, otoimmün hemolitik anemi bunlara örnek gösterilebilir. Depo hastalıkları diye adlandırılan Gaucher, Niemann-Pick gibi hastalıklarda lenf bezlerinde aşırı metabolik ürün birikimi ile LAP gelişir. Maliyn hastalıklardan ise akut lösemiler, lenfomalar, nöroblastom ve histiyositozisde generalize LAP görülür. Diğer generalize LAP nedenleri, atopik dermatit, kronik granülomatöz hastalık, Chediak-Higashi sendromu, sarkoidoz, nonspesifik reaktif hiperplazi, Castleman hastalığı olarak gösterilebilir.”

Muhabir: Harun Bahçivan