Zonguldak’ta zerdeçal türevlerinin Kovid

ZONGULDAK (AA) – Zonguldak'ta bilim insanlarınca yürütülen çalışmayla 22 zerdeçal türevinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) enzimlerini baskılayarak virüsün çoğalmasını engellediği, bu nedenle ilaç yapımında kullanılabileceği belirlendi.

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Fizik Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Kadir Demir ve Doç. Dr. Hakan Alıcı ile Karabük Üniversitesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Tahtacı, zerdeçal bitkisinin çeşitli türevlerinin Kovid-19'a karşı ilaç yapımında kullanılabilmesi için bilimsel çalışma gerçekleştirdi.

Araştırmacılar çalışmalarında, Kovid-19'a karşı ilaç olma potansiyelleri çok yüksek 22 yeni zerdeçal bileşiğinin, virüsün insan vücudunda çoğalmasının ve hücreye bağlanmasının önüne geçtiğini, çok sayıda bilgisayarlı modelleme tekniği kullanarak ispatladı.

Tasarlanan bileşiklerin Kovid-19 tedavisinde kullanılması durumunda vücutta viral çoğalmanın engellenerek, hastalığın daha hafif ve daha az semptomla atlatabileceği öngörüldü.

Öte yandan araştırmacılar, tasarladıkları yeni zerdeçal bileşiklerinin laboravatuvar ortamında kolaylıkla ve hızlı şekilde üretilebileceğini ve insan sağlığı üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye sahip olmadığını da yaptıkları çalışmada ortaya koydu.

– Zerdeçal türevli 22 ilaç aktif molekülü öngörüldü

Prof. Dr. Demir, yaptığı açıklamada, Kovid-19'a sebep olan Sars Cov-2 virüsünün hem hücreye tutunmasını sağlayan “spike” olarak adlandırılan çubuksu protein hem de virüsün zarf yapısı içerisindeki birçok enzim üzerine mevcut ilaçlarla kıyaslamalı olarak tasarladıkları zerdeçal türevlerinin etkinliğini bilgisayarlı yöntemlerle test ettiklerini belirtti.

Demir, tasarlamış oldukları moleküllerin virüsün enzim yapıları üzerine mevcut ilaçlardan çok daha etkin olabileceğini, özellikle zarf yapısının içerisinde bulunan ve virüsün çoğalmasında aktif rol oynayan enzimler üzerinde daha fazla etkiye sahip olduğunu gözlemlediklerini ifade etti.

Doç. Dr. Hakan Alıcı da insanlığın karşılaştığı bu türden büyük ve küresel salgında bir ilacın keşfi için deneysel çalışmaların maliyetli ve zaman alıcı olduğunu, virüsle mücadelede hızlı ve etkili çözüm olabilmesi adına tüm dünyada bilgisayarlı modelleme yöntemlerinin öne çıktığını anlattı.

Çalışmalarında Sars Cov-2 virüsüne karşı yüksek etki gösterebilecek ve güvenilir ilaç olma potansiyeline sahip zerdeçal türevli 22 ilaç aktif molekülü öngördüklerini aktaran Alıcı, şunları kaydetti:

“Bu moleküllerin virüsün hedef enzimleriyle etkileşimlerini bilgisayarlı deneylerle gözlemledik ve viral enzimleri mevcut ilaçlardan daha etkin şekilde inhibe ettiğini ispatladık. Bir kimya laboratuvarında bile kolaylıkla ve hızlı şekilde üretilebilecek zerdeçal türevleri üzerine odaklandık. Önerilen moleküllerin insan sağlığına zarar vermeyecek güvenilir ilaç olma potansiyellerine sahip ilaçlar olabilme potansiyellerini de teorik yöntemlerle araştırdık.”

Muhabir: Tayfur Murat Eğilmez